Các vị thần trong tôn giáo của nền văn minh Ấn Độ (kỳ 3)
Trong Hindu giáo, thần Vishnu cùng với Brahma va Shiva hợp thành bộ tam thần quyền lực (Trimurti). Thần Vishnu còn được gọi là đấng bảo vệ, bảo tồn; nằm giữa hai quyền lực sáng tạo và hủy diệt của thần Brahma và Shiva. Đây là vị thần được thờ cúng rộng rãi nhất trong xã hội Hindu giáo ở Ấn Độ
- Các vị thần trong tôn giáo của nền văn minh Ấn Độ (kỳ 4)
- Các vị thần trong tôn giáo của nền văn minh Ấn Độ (kỳ 2)
- Các vị thần trong tôn giáo của nền văn minh Ấn Độ (kỳ 1)
Vishnu trong Rig-Veda với chức năng cơ bản của vị thần này là giúp thần Indra trong cuộc chiến đấu với quỷ dữ. Song cùng với thời gian, ý nghĩa của Vishnu cũng tăng lên. Điều này được giải thích bởi nó có quan hệ với mùa màng, với lĩnh vực cực kỳ quan trọng đối với đời sống thường ngày.
Ngày nay, Vishnu là chủ thần được các tín đồ Hindu giáo sùng bái nhất, được coi là người giữ gìn vũ trụ – một loại sức mạnh ở giữa sáng tạo và phá hoại. Vishnu có những nét của vị thần bảo tồn thế giới, thần vũ trụ toàn năng. Những người thờ thần Vishnu, gọi là những “Vaishnava”, xem ông là vị thần tối cao. Theo một truyền thuyết, một hoa sen từ lỗ rốn thần Vishnu mọc ra trên một cuống dài do Vayu, vị thần gió đầy sức mạnh nắm giữ. Ngồi giữa hoa sen ấy là Brahman, vị thần bắt đầu công việc sáng tạo liền sau đó.
Căn cứ theo sự miêu tả của “Vãng Thế Thư”: người có 4 tay, cầm bảo vật (tượng trưng cho thời gian vô hạn xoay vần), cung tên, ốc tù và (tượng trưng cho những âm thanh hư không không nơi nào không có), hoa sen và gậy tiên (tượng trưng cho sự phá hủy mọi lực lượng thù địch), cưỡi chim đại bàng cánh vàng hoặc nằm trên thân con rắn cực lớn, ở trên rốn mọc ra một đóa hoa sen nở, ngồi trên đài sen là Brahma. Bên cạnh Vishnu luôn có người vợ xinh đẹp là Lakshmi – nàng tiên của hạnh phúc, sắc đẹp và thịnh vượng.
Vishnu hóa thân rất nhiều dạng; thần thoại kể rằng vì để cứu vớt loài người các chư thần nên nhiều lần ngài đã hóa thân thành động vật, thành người hoặc thành thần, chủ yếu có 10 loại hình tượng dưới đây:
– Cá: trong cảnh thế giới bị chìm ngập, chao đảo bởi lũ lụt, Vishnu đã hóa thân thành cá, cứu vớt được thủy tổ Manu của nhân loại, đồng thời cũng cứu được sự đắm chìm của Vệ đà.
– Rùa: truyền thuyết kể rằng các chư hầu trong cuộc đấu tranh với ác ma, có một độ ma ác đã chiếm được ưu thế, các thần không thể không thỉnh cầu Vishnu tặng cho nước Cam lộ bất tử, tức thì Vishnu hóa thân làm rùa, chúi sâu vào biển sữa, lưng đội núi lớn Madora, khiến cho các thần khuấy động biển sữa, từ đó giành được nước Cam lộ.
– Lợn rừng: Vishnu hóa thân thành lợn rừng dùng răng dài của lợn rừng vớt lên mảnh đất lớn đã bị ma mắt vàng cướp đi và đánh chìm xuống đáy nước.
– Sư tử người: để cứu các thần thoát khỏi ma ác,Vishnu đã hóa thân thành hình dạng sư tử người, giết chết ma ác, dùng móng vuốt của sư tử xé nát bụng và rốn của ma ác.
– Người lùn: để cướp lại tam giới trong tay ma ác Oari, Vishnu đã hóa thân thành hình tượng người lùn để xin Oari cho mình một mảnh đất chu vi 3 bước chân, Oari bằng lòng đáp ứng yêu cầu đó. Tức thì, Vishnu hiện nguyên hình, ngẩng cao đầu bước rộng chân cướp lại tam giới, đánh đuổi Oari buộc nó phải chạy vào âm phủ.
– Rama cầm búa
– Rama
– Hắc Thiên: là một mục đồng thổi sáo, Người đã nhiều lần giết chết những ma ác mà quốc vương hung bạo cử đến, về sau lại cùng anh trai là Đại Lực Rama dùng sức giết chết quốc vương hung bạo, cứu được cha mẹ đang bị cầm tù.
– Phật Đà
– Garoki
Trong dân gian, không phải chính Vishnu thường được kính trọng, mà là sự thể hiện của nó. Khi nói đến Vishnu, trước hết người ta đề cập đến Krisna hoặc Rama. Tương ứng với thuyết Vishnu, trước hết là thuyết Krisna (hoặc như ngày nay người ta thường nói, thuyết Vaisna) và thuyết Rama (Ramaism).
Tên của Krisna có nghĩa là màu “xanh – đen”. Nó biểu thị nguồn gốc của vị thần đó: trong các bộ lạc da ngăm đen làm nghề chăn nuôi súc vật ở vùng Bắc Ấn Độ, người ta tôn trọng tên gọi đó. Màu da của Krisna được xem là rất đẹp, bản thân Ngài cũng dễ coi. Không một phụ nữ nào có thể yên lòng trước ánh mắt soi rọi của Ngài. Krisna hát rất hay, nhảy rất đẹp và thổi sáo rất giỏi – tất thảy những điều đó đều mang dấu ấn của những người chăn súc vật. Khi nghe tiếng sáo của thần, những người chăn súc vật vùng sa mạc Gobi không kìm được mình mà chạy ngay đến để hát và nhảy cùng Krisna. Tuy Ngài say mê tất cả các cô gái, không có trường hợp ngoại lệ, song chỉ một số cô gái nhận được sự ưu ái đặc biệt của Ngài và một trong số đó là Radha, cô bạn gái thủy chung và tận tụy.
Krisna không chỉ là một người đẹp trai mà còn là một chiến binh hùng mạnh, một anh hùng đã làm nên không ít những chiến tích vinh quang. Krisna bảo vệ những người yếu đuối, đau khổ, lật đổ kẻ gian ác trong dòng tộc là Kansa, kẻ đã từng cướp quyền một cách bất hợp pháp ở thành Mathura. Sau chiến thắng, Krisna đã tự bỏ đi để đến với những chiến tích vinh quang ở vùng đất khác.
Có lẽ, nên coi Krisna là vị thần nổi tiếng và được yêu kính nhất của Ấn Độ giáo. Hình ảnh của thần mang tính đa phương diện và đầy mâu thuẫn. Khi thì Ngài là một cậu bé tinh nghịch và vui vẻ, khi thì là đứa trẻ ăn cắp sữa của các bạn gái, khi thì là người chơi sáo giỏi, khi khác lại là thủ lĩnh chiến đấu anh dũng với ma quỷ, khi là ông vua thông thái và công bằng, là vị thần tối thượng. Mỗi một dáng vẻ của Krisna đều có thể tìm thấy trong những hình ảnh nêu trên. Và, tùy thuộc vào những tính cách riêng khác nhau mà người ta đối xử với thần như một người có phép màu cực mạnh, hay như là một sinh thể yêu quý không ai bằng. Tình yêu đối với Krisna và các vị thần khác đã gây nên phong trào Bhacti thực sự vào trung thế kỷ mà lần đầu tiên, được ghi nhận trong “Bhagavadgita”. Bhacti quên hết tất cả, trừ Thần và nó chỉ nhìn thấy quanh mình (và trong mình) chỉ có Krisna. Nhờ tục sùng bái Krisna mà các buổi biểu diễn ca nhạc tuyệt vời của nhà hát mới trở nên thịnh hành – đó là Krisnalila. Trong các buổi đó, người ta biểu diễn các tiểu phẩm về cuộc đời của Krisna.
Một vị thần nổi tiếng khác của thuyết Vishnu là hoàng tử Rama – nhân vật chính của sử thi Ramayana. Theo truyền thuyết, Rama là một trong bốn người con trai của vua Dasarathi từng trị vì ở thành Aiodhia. Với tư cách là người anh cả trong số anh em họ, Rama được xem là người thừa kế ngai vàng. Tuy nhiên, do những gian kế của cung đình mà anh ta bị đuổi, và cùng đi với anh ta có người vợ xinh đẹp là nàng Sita và người em trung thành Lacsmana. Họ đã trải qua một cuộc sống tu hành khổ hạnh trong rừng, ăn những thứ quả dại, mặc áo bằng vỏ cây. Song, những thử thách Rama không dừng lại ở đó. Vợ của anh bị cướp theo lệnh của quỷ đứng đầu – con quỷ mười đầu có tên là Ravana. Rama và Lacsmana tập hợp quân đội từ những con khỉ và gấu và họ hành quân tới Sri Lanka, thủ phủ của Ravana. Trên đảo đã diễn ra một trận đánh quyết liệt, khốc liệt và kéo dài nhiều tháng. Các con quỷ bị thất bại, còn Rama cùng với vợ trở về nhà. Ở đó, hoàng tử lên ngôi, trị vì lâu dài và đem lại sự công bằng cho mọi người.
Hình ảnh Rama đã trải qua một số giai đoạn tiến hóa. Thoạt đầu, đó là nhân vật sử thi bình thường – người anh hùng, có sức mạnh đánh tan kẻ thù. Về sau, nó trở thành sự thể hiện của thần Vishnu. Vì vậy, trong truyền thống, nó được cảm nhận như là thần – nhân có nhiệm vụ cơ bản là tiêu diệt quỷ dữ.
Sự sùng bái Rama (thuyết Ramanism) rất nổi tiếng vào thời trung thế kỷ. Hình ảnh một vị vua công bằng và tài trí đã làm cho nhiều người chú ý. Vị vua ấy quản lý nhà nước một cách thông minh và quan tâm đến hạnh phúc của thuộc hạ, không bao giờ biết thua trong các trận chiến và giải quyết một cách phân minh bất kỳ tình huống tranh chấp nào.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Gavin Flood, An Introduction to Hindusim, Cambridge University press, 1996.
2. PGS.TS Đặng Hữu Toàn (Chủ biên),Các nền văn hóa thế giới tập 1 – phương Đông, NXB Từ điển bách khoa, 2011.
3. Hoàng Tâm Xuyên (Chủ biên), Mười tôn giáo lớn trên thế giới, NXB Chính trị quốc gia, 1999.
Lê Ngọc – K. Sư phạm
Nguồn: http://enews.agu.edu.vn/index.php?option=com_content&view=article&id=17671&Itemid=127
Công ty Cà phê Thơm nhà sản xuất cà phê chất lượng cao, 100% cà phê rang mộc, không tẩm độn bất kì hương liệu nào. Cà phê luôn tươi mới (Rang tại xưởng khi có đơn hàng), Chuyển hàng toàn quốc. Tham khảo ngay: www.thomcoffee.com hoặc gọi: 0888.525759
